نام معمول:Polianthes, Polianthus lily
نام علمی:Polianthes tuberosa
خانواده : Amaryllidaceae
گل مریم از مهمترین گلهای شاخهای در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری است و گلچه های خوشبویی دارد. در هند و فرانسه گل مریم در سطح وسیعی به عنوان منبع اسانس در صنایع عطر سازی کشت می شود. منشا این گل مکزیک بوده امروزه گونههای وحشی آن در مکزیک وجود دارد. نحوهی رسیدن این گل به آسیا ناشناخته مانده است. طول سنبلهی مریم به 90 سانتیمتر ممکن است برسد. در هر سنبله تا 30 گل میتواند موجود باشد. گلها به صورت جفت بوده و به سمت پایین خم شده اند.
ازدیاد:
1- بذر
2- کاشت پیازچه
3- کاشت پیاز: پیازها نباید خیلی عمیق کاشته شوند، زیرا سبز شدن پیازها چندین ماه طول می کشد.
در شرایط نیمهگرمسیری از هر گل 15 تا 20 پیاز و پیازچه بوجود میآید.عمق کاشت یعنی فاصله سطح خاک تا بالای پیاز بین 3 تا 10 سانتیمتر است.
کاشت سطحی پیازها سبب می شود که گیاه راحتتر سبز شود، تولید برگها بیشتر شود و بر روی طول ساقه نیز اثرگذار خواهد بود. بالعکس کاشت عمیق پیازها باعث تاخیر در سبز شدن می شود. کاشت عمیق تعداد برگ در گیاه را نیز تحت تاثیر قرار می دهد و در نتیجه بر روی عملکرد کل نیز اثر منفی خواهد گذاشت.
نکته: پیازهای بزرگتر آهستهتر سبز می شوند، اما نسبت به پیازهای کوچکتر زودتر گل می دهند.
4- تقسیم پیاز و کاشت قطعات تقسیم شدهی پیاز: در این روش میتوان پیازها را دو قسمت کرد و یا به قطعات بیشتری تقسیم کرد. مثلا پیازها را میتوان حتی به 9 تا 12 قسمت کرد. درجه حرارت محیطی که تقسیم پیازها در آن صورت میگیرد 23 تا 27 درجه سانتیگراد است و میزان نور مورد استفاده هم 3500 لوکس می باشد.
اصلاح مریم:
اهداف اصلاحی در مریم توسعه بیشتر رنگ و عطر گلها و سهولت کشت می باشد.
دما و روشنایی:
برای حداکثر تولید پیاز مریم درجه حرارت هوا باید بین 20 تا 30 درجه ی سانتی گراد باشد.
درجه حرارت انبار بر تعداد پیازهای برداشت شده و کیفیت گل سنبله اثر دارد.
برای تولید پیاز، مریم باید در آفتاب کامل و یا در مناطق کم سایه و در درجه حرارتی بین 20 تا 30 درجه سانتی گراد کاشته شود. مریم به فتوپریود حساس نیست، اما هنگامی که در معرض روزهای بلندی در حدود 16 ساعت قرار بگیرد، رشد رویشی گیاه تحریک شده و اولین سنبله حدودا 10 روز زودتر ظاهر می گردد.
محیط کشت:
خاک مریم باید سبک، شنی، با زهکش خوب و با ظرفیت نگهداری آب مناسب باشد
تغذیه:
گل مریم نیاز به مواد غذایی زیادی دارد. کوددهی و تغذیهی گلهای مریم بر اساس نوع رقم و منطقهی کشت متفاوت می باشد.
رطوبت:
طی فصل رشد رطوبت محیط باید در حد مطلوبی باشد. اگر رطوبت محیط کشت کم باشد، رنگ شاخ و برگ سبز-آبی تیره خواهد شد و کیفیت گلها نیز کاهش خواهد یافت.
تولید پیاز مریم:
در کنار تولید و فروش گلهای مریم، تولید پیاز و فروش آنها نیز سود آور است. برای اینکه از یک پیاز بتوان چندین پیازچه برداشت کرد که از نظر تجاری قابل فروش باشند، لازم است که بعضی از پیازچه های اطراف پیاز را حذف کرد تا چند پیازچه باقیمانده رشد بهتری داشته باشند. برای رشد بهتر پیازچه ها از موادی مانند اسید جیبرلیک و کلرومکوات استفاده می شود، این ترکیبات رشد پیازچه ها را تحریک میکند.
پس از برداشت پیازها آنها را درجهبندی و بسته بندی می کنند.
اساس درجهبندی پیازها در کشورهای مختلف متفاوت است. مثال:
- در اروپا درجه بندی بر اساس محیط پیاز است.
- در هند و نیوزیلند طبقه بندی بر اساس قطر پیاز است.
حشرات و بیماریها:
- بیماریهای قارچی حاصل از بوتریتیس تحت شرایط سرد و مرطوب یک مشکل اساسی در این گیاه است.
- اروینیا سبب پوسیدگی جوانهی گل می شود.
- نماتدها سبب لعابی شدن ریشه های مریم می شوند.
- کنه از آفات اصلی مریم میباشد که سبب قهوه ای شدن جوانهی انتهایی می گردد و بیشتر زمانی که مریم در تراکم بالا کاشته شود دیده می شود.
پس از برداشت:
در بعضی مناطق گلهای مریم زمانی برداشت می شود که پایینترین جفت گل تا حدودی باز شده باشد. برداشت باید در صبح زود انجام شود. برداشت در اواخر روز و در هنگام غروب باعث کاهش وزنی در حدود 40% می شود.
صفاتی همچون داشتن ساقهای صاف، خالص بودن رنگ سفید گلچهها و عاری بودن از بیماری در فروش و صادرات این گل مورد توجه می باشد.
نکته: درجه حرارت انبار، بر تعداد پیازهای برداشت شده و کیفیت گل مریم اثرگذار است.
منبع:جزوه ی درسی خودم.درس گلهای شاخه بریده. استاد گرانقدر خانم مهندس ضیایی موحد